Գաբրիել Սունդուկյանի անվան ազգային ակադեմիական թատրոնը (Առաջին Պետթատրոն) բացվել է 1922 թվականի հունվարի 25-ին, Երևանում, հայ դասական Գաբրիել Սունդուկյանի «Պեպո» պիեսի (ռեժ. Լևոն Քալանթար) բեմադրությամբ՝ որպես Առաջին պետական թատրոն։

Դերասանական խմբի հիմնական կազմն ընտրվել է Թբիլիսիի «Որոնումների» թատրոնից, հետագայում խումբը համալրվում է նոր դերասաններով։

Թատրոնի առաջին գեղարվեստական ղեկավարը եղել է ռեժիսոր Լևոն Քալանթարը։ 1937 թվականին թատրոնը կոչվում է հայ դրամատուրգ և արձակագիր Գաբրիել Սունդուկյանի անունով։ Թատրոնի հաջողությունները, հատկապես շեքսպիրյան ներկայացումները, առիթ դարձան, որ ԽՍՀՄ-ում կազմակերպվող առաջին շեքսպիրյան փառատոնը և կոնֆերանսը անցկացվի Երևանում։

1960 թվականին թատրոնը ստանում է ակադեմիական կոչումը։

Գաբրիել Սունդուկյանի անվան թատրոնի քանդակային համակազմի ստեղծմանը քանդակագործ Արա Հարությունյանը ձեռնմուխ է եղել քանդակում շարժման և ժամանակիզգացողության պլաստիկ իմաստավորման բարդագույն խնդիրների ներդրմամբ։